31 december 2017

Concert 22 december 2017

Vrijdag 22 december 2017, Concertgebouw Amsterdam
Koninklijk Concertgebouworkest o.l.v. Philippe Herreweghe
Collegium Vocale Gent
Dorothee Mields, sopraan
Hana Blaziková, sopraan
Alex Potter, countertenor
Robin Tritschler, tenor
Kresimir Strazanac, bas

Bach: Mis in b 'Hohe Messe'

Prachtige afsluiting van het muzikale jaar. Het KCO speelde de Hohe Messe voor het laatst in 1972, dus het werd tijd. En wie anders dan Herreweghe kwam ervoor in aanmerking dit geweldige stuk te leiden. Hij deed dat met autoriteit, had zijn eigen onvolprezen koor meegebracht, en vijf prima solisten uitgenodigd. Ik kan me niet herinneren dat ik het stuk ooit eerder live hoorde, maar deze uitvoering zal ik nooit vergeten. Alles klonk uiterst muzikaal, vloeiend en zuiver. Ik heb niks tegen authentieke orkesten, maar die soli voor trompet, hoorn, hobo, fluit etc. klinken bij het KCO domweg oorstrelend mooi - ik zat op het uiterste hoekje van het zijbalkon en zag dat Herreweghe regelmatig vergenoegd naar het orkest keek. Het koor leverde in dit uitdagende stuk een grootse prestatie, en ook de solisten zongen fraai, ofschoon in vele delen juist de instrumentale begeleiding de meeste aandacht naar zich toetrok. Die fluitsoli in het Domine Deus en het Benedictus: onweerstaanbaar. Het nieuwe jaar opent met Wagner, Bruckner en Mahler, maar dit jaar eindigde in zalige hemelse sferen.

29 december 2017

Concert 2 november 2017

Donderdag 2 november 2017, Concertgebouw Amsterdam
Koninklijk Concertgebouworkest o.l.v. Daniele Gatti
Frank-Peter Zimmermann, viool

Beethoven: Vioolconcert
Brahms: Symfonie nr 1

Gottegot, hoe klassiek kun je een concertprogramma krijgen! Maar tegelijkertijd: hoe gevaarlijk geprogrammeerd. Want je weet dat het publiek zowat iedere noot kan dromen, iedere frase al tig keer gehoord heeft, en dan kom je als gevestigd violist en kersverse chefdirigent van het KCO even vertellen dat je het misschien wel beter weet. En ja, dat is wat er gebeurde deze avond. Ik hoorde hetzelfde programma twee jaar geleden ook in de Zaterdagmatinee, met Christian Tetzlaff en Eschenbach (zie hier) en die uitvoering van Beethovens Vioolconcert was memorabel, maar deze door Zimmermann nog meer! Hij speelde mee met het orkest, zijn solopartij technisch feilloos, maar bovenal uiterst muzikaal, speels en met autoriteit. Dan stijgt dat Beethoven-concert opeens boven alle andere muziek uit, en staat de tijd stil. En Gatti begeleidde geweldig: dienstbaar maar eigenzinnig, en op cohesie gericht. Weinig dirigenten die dat zo doen. Na de pauze een gedreven, warmbloedige en gespierde Eerste Brahms. Tja, dan ga je daarna enigszins weemoedig naar huis, want wanneer ooit weer zo'n fantastisch concert?

26 december 2017

Concert 26 oktober 2017

Donderdag 26 oktober 2017, Concertgebouw Amsterdam
Koninklijk Concertgebouworkest o.l.v. Mariss Jansons
Eva-Maria Westbroek, sopraan

Sjostakovitsj: Symfonie nr. 6
Tsjaikovski: Uit Jevgeni Onegin: Briefscène
Tsjaikovski: Uit De schone slaapster: Panorama en Wals
Rachmaninov: 3 liederen
Liszt: Les préludes

Tijdens dit concertseizoen staan alle drie nog levende ex-chefdirigenten van het KCO voor het orkest. Mariss Jansons beet de spits af; in maart en juni volgen nog Chailly en Haitink. Er zijn maar weinig orkesten waar zoiets kan. Vorig jaar leidde Jansons een weergaloze Zevende Mahler (zie hier), en nu een allegaartje - 8 stukken is teveel een kliekjes-concert. Maar goed, die Zesde Sjostakovitsj klonk weergaloos, en Westbroek zong de briefscène uit de Jevgeny Onegin weliswaar niet zo verfijnd als Netrebko een half jaar geleden in Parijs (zie hier), maar toch wel heel erg goed. Ook in drie liederen van  Rachmaninov zong ze met autoriteit. Jansons wilde daarnaast nog even uitpakken met twee meezingers uit Doornroosje en Les préludes van Liszt. Van dit laatste stuk heb ik een volvette uitvoering op cd van Von Karajan, en Jansons liet het veel transparanter spelen. Het blijft een  heerlijk stuk.

Concert 24 oktober 2017

Dinsdag 24 oktober 2017, Concertgebouw Amsterdam
Collegium Vocale Gent o.l.v. Philippe Herreweghe

Monteverdi: Vespro della Beata Vergine 1610

Ik ken de Mariavespers van Monteverdi al vele jaren, heb een stuk of vijf verschillende uitvoeringen op cd, beluister het regelmatig, zong ooit eens in een studentenkoortje het deel Lauda Jerusalem en toch hoorde ik het nog nooit eerder live. Het bevat een enorme rijkdom aan klankkleuren; een onbetwist meesterwerk. Nu dan eindelijk een goede gelegenheid het in de zaal te horen, inclusief het eerste Magnificat. Herreweghe leidde een prachtige uitvoering; zijn eigen koor is één van de beste die er zijn. Ook de solisten leverden prima prestaties. Tenor Reinoud van Mechelen omtroerde in het Nigra sum. Op cd vind ik het Sancta Maria, ora pro nobis altijd een beetje langdradig, maar in de zaal blijken die elf keer dezelfde smeekbede in steeds een andere muzikale uitbeelding grandioos. Daarna meteen dat onnavolgbaar prachtige Ave Maris Stella - je waant je in de muzikale hemel.

15 december 2017

Concert 29 september 2017

Vrijdag 29 september 2017, Concertgebouw Amsterdam
Koninklijk Concertgebouworkest o.l.v. Andrew Manze
Pekka Kuusisto, viool

C.Ph.E. Bach: Symfonie in Bes, Wq 182, nr. 2
J.S. Bach: Brandenburgs concert nr. 3
Hillborg: Bach Materia
Haydn: Uit Die Schöpfung: Einleitung 'Die Vorstellung des Chaos'
Beethoven: Symfonie nr. 1

Een hoogst curieus maar vermakelijk concert, met een programma gebouwd rondom muzikale mecenassen. Andrew Manze debuteerde bij het KCO en deze 'oude-muziekspecialist' dirigeerde zowel uitbundig als aanstekelijk. Zo'n symfonietje van Carl Philip Emanual Bach: hoe simpel het ook klinkt, het is razend lastig om te spelen. En Manze had er duidelijk met het orkest op gestudeerd. Daarna kwam solist Kuusisto op, de inmiddels uitbuikende blonde jonge Finse violist die bekend staat om zijn eigenzinnige programmeringen. Welnu, de helft van het orkest verplaatste zich naar achteren, en mocht op het podium meeluisteren met het publiek naar een gedreven, maar wat ruw gespeeld Derde Brandenburgs concert. Ik hoorde het ooit eens eerder life, bij wat in mijn herinnering mijn eerste klassieke concert was, door het Limburgs Symfonie Orkest (André Rieu speelde als tweede violist mee) in december 1981 (zie hier de weblog ervan). Kuusisto speelde mee met de eerste violen, en dat was bewust, want na afloop bleef hij op het podium, stemde hij zijn viool samen met het orkest, en terwijl het publiek nog vrolijk kwekte over koetjes en kalfjes bleek gaandeweg dat dat stemmen het begin vormde van het stuk van Hillborg voor viool en strijkers. Het werd het hoogtepunt van de avond: het is een uiterst virtuoos en spetterend werk waarin de solist veel ruimte kreeg om te improviseren. Dat deed Kuusisto dan ook, met name in een één-tweetje met solocontrabassist Dominic Seldis. Publiek en orkestleden wisten niet wat ze hoorden. Een onvergetelijk schouwspel voor oog en oor. Na de pauze kalmer vaarwater met het openingsdeel uit Die Schöpfung van Haydn, zonder onderbreking overgaand in Beethovens Eerste. Lekker gespeeld allemaal.

14 december 2017

Concert 21 september 2017

Donderdag 21 september 2017, Concertgebouw Amsterdam
Koninklijk Concertgebouworkest o.l.v. Daniele Gatti
Liviu Prunaru, viool

Enescu: Caprice Roumain
Prokofiev: Symfonie nr. 5

Ik lig drie maanden achter; het kwam er even niet van om mijn weblogjes te schrijven. Een stuk of vijf concerten en evenzovele boeken te gaan - tijdens de aanstaande kerstperiode voldoende tijd om de achterstand weg te werken. Maar het zal niet makkelijk zijn de kracht van het moment (van luisteren of lezen) te vangen. Desondanks: dit concert leek op papier een repertoire-moetje, maar toch gewoon een fijn concert. Concertmeester Liviu Prunaru was lange tijd afwezig; hij had een schouderblessure. Maar hij maakte zijn rentree met een Roemeens programmatisch stuk van de Roemeen Enescu, en de Roemeen Prunaru had voor de gelegenheid een Roemeense outfit aangetrokken. De Caprice Roumain is geen diepgravend vioolconcert, maar wel een stemmig werk vol oosteuropese volksmuziek-invloeden. Gewoon lekker luisteren. Prunaru gaf een toegift met twee collega's uit het orkest. Na de pauze de bekendste symfonie van Prokofiev; Jansons dirigeerde het stuk bijna precies drie jaar geleden ook bij het KCO (zie hier) en de recent verschenen cd-opname van die concerten mag er zijn! Gatti dirigeerde het stuk misschien niet zo idiomatisch als Jansons, maar hij is gewoon erg gedreven en krachtig. Dan kan zo'n Vijfde Prokofiev niet stuk.