30 januari 2016

Concert 23 januari 2016

Zaterdag 23 januari 2016, Concertgebouw Amsterdam
Rotterdams Philharmonisch Orkest o.l.v Valery Gergiev

Sibelius: En saga
Rimsky-Korsakov: Suite De gouden haan
Strawinsky: Petroesjka

Het Rotterdams Philharmonisch speelt altijd op topniveau wanneer Gergiev op de bok staat. Alleen voor hem gaan ze door het vuur, en dat leverde deze middag betoverende momenten op. Hoogtepunt van het concert was voor mij En saga, het eigenzinnige symfonische gedicht van Sibelius, opus 9! Een steeds terugkerende melodielijn, maar voortdurend mysterieus. Ik beluister het stuk minstens iedere drie weken, in de auto, thuis of in de fitnesszaal, ken iedere noot, en pas nu voor het eerst life gespeeld. En hoe rijk opeens! Het uitstervend slot biedt één van de fraaiste stukken voor klarinet-solo. Gergiev voerde de spanning hier enorm op; iedereen hield zijn adem in. De suite uit de laatste opera van Rimsky-Korsakov (uit 1907, met de nodige politieke dubbelzinnigheden) bood orkestrale pracht; Rimsky-Korsakov is met Berlioz toch wel de kampioen instrumentatiekunst. Heel diepgaand was het vierdelige werk echter ook niet. Na de pauze een precieze uitvoering van Petroesjka; tja, ik vind het niet zo'n geweldig stuk. Het is klankkleur alom, maar het is me te bedacht en te klinisch. Zelfs de Sacre heeft meer structuur. Maar goed, het orkest speelde geweldig; de vele soli werden feilloos gespeeld. Aan de uitvoering lag het niet.

29 januari 2016

Opera 20 januari 2016

Woensdag 20 januari 2016, Muziektheater Amsterdam
De Nationale Opera

Händel: Ariodante

Ariodante - Sarah Conolly
Ginevra - Anet Fritsch
Polinesso - Sonia Prina
Dalinda - Sandrine Piau
Il re di Scozia - Luca Tittoto
Lurcianio - Andrew Tortise
Koor van De Nationale Opera
Concerto Köln o.l.v. Andrea Marcon

De Nationale gaat maar door met het presenteren van Händel-opera's en keer op keer vallen die producties mee. Ik ken Ariodante redelijk goed van cd, door de geweldige uitvoering van Marc Minkowski en Anne Sofie von Otter in de titelrol. Haar uitvoeringen van de aria's Con l'ali di constanza uit het eerste bedrijf en Scherza infida in het tweede bedrijf zijn absolute hoogtepunten van operazang - Scherza infida is bovendien een grandioze aria van bijna een kwartier dat een beroep doet op het uithoudingsvermogen van zowel zanger als publiek. Maar het effect is enorm. Zo geweldig als Von Otter zong Conolly deze avond niet, maar ze kwam een hele eind in deze hondsmoeilijke aria's. Haar tegenspeelster Anet Fritsch zong echter nog mooier, en Sandrine Piau had geen moeite met de meest duivelse aria's uit de gehele operaliteratuur die een huishoudster te zingen heeft. Ook de andere zangers hadden per bedrijf minstens één aria te zingen, en zeker niet de gemakkelijkste soms. Händel had er duidelijk zin in om zijn zangers het vuur aan de schenen te leggen. Drie bedrijven van ieder minstens een uur vol da-capoaria's kunnen snel wat teveel van het goede zijn, ware het niet dat de enscenering flink meehielp om de aandacht vast te houden. De Schotse setting werd in een modern jaste gestoken, en slechts twee deurklinken op draaibare poten suggereerden drie ruimtes terwijl het podium toch volledig open bleef. Een vondst. Geweldig was het poppentheater aan het slot van ieder bedrijf, bijzonder stijlvol gedaan. Een enscenering die tot in ieder detail was uitgewerkt. Tja, dan gaan die uren van half zeven tot elf snel voorbij. Een fraaie voorstelling!

22 januari 2016

Opera 16 januari 2016

Zaterdag 16 januari 2016, Concertgebouw Amsterdam
Opera concertant

Puccini: Madama Butterfly

Butterfly - Lianna Haroutounian
Suziki - Marie-Nicole Lemieux
Pinkerton - Arnold Rutkowski
Sharpless - Angelo Veccia
Goro - Ho-yoon Chung
Groot Omroepkoor
Radio Philharmonisch Orkest o.l.v. Pietro Rizzo

Veel muziekstukken heb ik via de plaat of de cd leren kennen; pas daarna door meerdere live-uitvoeringen beter kunnen doorgronden. Madama Butterfly was de eerste opera die ik op cd kocht (andere eerder wel al op langspeelplaat) en die uitvoering met Renata Tebaldi was geen goede keuze. De uitvoering bij DNO o.l.v. Edo de Waart ergens begin jaren negentig maakte de mismatch compleet; ik hoorde de opera eigenlijk nooit meer tot deze uitvoering in het Concertgebouw. En toen stokte regelmatig mijn adem. Want naast de even simpele als trefzekere dramatiek is het vooral de harmonische eigenheid van deze opera die verbazing wekt. Maar goed, dan moeten de stemmen wel passen, en dat deed die van de Armeense Lianna Haroutounian volledig. Arnold Rutkowski zong trefzeker, maar zijn stem kwam volume tekort om te imponeren. Haroutounian zong en speelde Butterfly vol overtuiging en dan is er geen quasi-japanse enscenering nodig om je te verplaatsen in wat je hoort en meeleest met de boventiteling. De bijrollen (veel Koreaanse zangers!) waren prima bezet. De jonge Italiaanse dirigent Pietro Rizzo viel op het laatste moment in voor de ziek geworden Karel Mark Chichon; maar aangezien die Italianen met deze muziek zijn opgevoed kon er natuurlijk niks misgaan. Het vorig jaar eindigde en dit jaar startte met overtuigende concertante opera-uitvoeringen; je zou haast denken dat het operatheater overbodig is. Had ik indertijd maar de Karajan-uitvoering met Mirella Freni gekocht; ik heb me heel lang iets moois ontzegd.