24 september 2012

Concert 20 september 2012


Donderdag 20 september 2012, Concertgebouw Amsterdam
Koninklijk Concertgebouworkest o.l.v. Mariss Jansons
Genia Kühmeier, sopraan
Gerald Finley, bariton
Groot Omroepkoor

Brahms: Ein deutsches Requiem

Smaken verschillen, en zo ook waarderingen van uitvoeringen. Na haar toegegeven misser bij de beoordeling van Parsifal j.l. juni, recenseerde Mischa Spel in NRC Handelsblad dit concert met Brahms' meesterwerk wederom volledig anders dan hoe ik het beleefde. Laat ik het bij mezelf houden: ik vond dit één van de mooiste concerten die ik ooit meemaakte. Dat lag aan een uniek complex van factoren. In willekeurige volgorde: mijn eigen stemming, die van het publiek in de grote zaal, de plaats waar ik zat, de grootsheid van dit Requiem en de weergaloze uitvoering door koor, orkest en solisten. Ik hoorde dit werk ooit eens twee keer eerder live, maar de laatste keer was zeker 15 jaar geleden of langer geleden (Hans Vonk verving toen een zieke Harnoncourt bij het KCO). Jansons dirigeerde een prachtig vloeiende uitvoering, waarin koor en orkest geweldig doorzichtig samensmolten. En toen Genia Kühmeier haar 'Ihr habt nun Traurigkeit' meer dan hemels-subtiel zong, ging ik volledig voor de bijl. Na afloop was ik in een zeldzaam voldane stemming waarin alles even helemaal perfect leek.

07 september 2012

Opera 4 september 2012


Dinsdag 4 september 2012, Het Muziektheater Amsterdam
De Nederlandse Opera

Schreker: Der Schatzgräber

Els - Manuele Uhl
Elis - Raymond Very
Der Narr - Graham Clark
Der König - Tijl Faveyts
Koor van de Nederlandse Opera
Nederlands Philharmonisch Orkest o.l.v. Marc Albrecht

Een aparte en boeiende opening van het nieuwe seizoen bij DNO. Na Die Gezeichneten een paar jaar geleden nu opnieuw een opera van Franz Schreker; zijn werken worden mondjesmaat uitgevoerd, maar een vergeten componist is hij zeker niet (meer). Schreker biedt voluptueus en volumineus orkestgeluid. Zeker in de derde akte, het muzikale hoogtepunt van deze opera. Daarin kolkt en broeit het dat het een aard heeft. Jammer dat daarin de enscenering juist het minst sterk is. De filmprojecties laten zien waar de muziek bepaald geen misverstand laat bestaan waar het hier over gaat. De enscenering vond ik sowieso niet zo geslaagd. Een sprookjesachtige omgeving met wat felle kleuren was voldoende geweest. Desnoods hadden ze de grote schaal van Anish Kapoor uit de enscenering van Parsifal - van juni j.l.  - gebruikt! Nu had het geheel een wat koele, DDR-achtige uitstraling. En die huisjesdans links en rechts is op de keper beschouwd een beetje een zwaktebod. Maar goed, de muziek en de uitvoering maakten dit een fraaie voorstelling. Het orkest o.l.v. Albrecht gaat voluit, en er was een goede cast gecontracteerd. Manuele Uhl draagt de voorstelling, en zij zingt vooral sterk in plaats van subtiel, maar eigenlijk past dat prima bij haar rol. Graham Clark heeft nog niets aan vocale en acteerkracht ingeboet.

Concert 29 augustus 2012


Woensdag 29 augustus 2012, Concertgebouw Amsterdam
Koninklijk Concertgebouworkest o.l.v. Mariss Jansons
Leonidas Kavakos, viool

Bartók: Vioolconcert nr. 2
Mahler: Symfonie nr. 1

Na zes jaar heeft Jansons Mahlers Eerste weer op de lessenaars laten plaatsen. Over die eerste keer was ik nog niet helemaal tevreden (zie hier de weblog daarvan), ofschoon ik de cd-opname die van de eerste serie uitvoeringen is gemaakt wel erg fraai vind (zie hier een vergelijkende discografie). Tijdens dit concert vond ik de uitvoering grandioos. Het orkest speelde in topvorm, en Jansons leidde een uiterst coherente, gedreven en enerverende uitvoering, waarin de kwaliteiten van de symfonie volledig voor zichzelf konden spreken. Hoe vanzelfsprekend de uitvoering ook klonk, het is eigenlijk heel bijzonder dat je zoiets zomaar voorgeschoteld krijgt; Jansons en het KCO vormen werkelijk een ideale combinatie. Dat geldt ook tussen Jansons, het KCO en violist Leonidas Kavakos. Zijn band met het orkest is zichtbaar hecht, en hij benadert van alle meesterviolisten die ik heb gehoord dat wat je als 'perfect' zou benoemend het dichtst. Hij speelt ogenschijnlijk moeiteloos, maar uiterst geconcentreerd en evenwichtig. Het Tweede Vioolconcert van Bartók - in 1939 in deze zelfde zaal met hetzelfde orkest voor het eerst uitgevoerd - leek me altijd een wat ondoordringbaar stuk, maar door Kavakos zat ik er van begin tot einde helemaal 'in'.

Concert 27 augustus 2012


Maandag 27 augustus 2012, Concertgebouw Amsterdam
Gustav Mahler Jugendorchester o.l.v. Daniele Gatti
Frank Peter Zimmermann, viool

Berg: Vioolconcert
Mahler: Symfonie nr. 7

Een stevig programma. Inclusief toegift door Zimmermann en door de trage tempi in de Zevende symfonie van Mahler ook een lang concert; ik stond pas tegen elf uur buiten. Ik moet erkennen dat ik het Vioolconcert van Alban Berg 'Dem Andenken eines Engels' nog nooit eerder had gehoord; ook niet op cd. Het is best mooi, maar het emotioneerde me bij deze eerste beluistering ook niet. Aan de uitvoering lag dat niet. Frank Peter Zimmermann is een groot violist, speelt technisch perfect en heeft een pracht van een instrument (zijn Stradivarius was ooit van Fritz Kreisler). Zijn Bach-toegift was onaards mooi. Na de pauze Mahlers Zevende; geen onproblematisch stuk, maar ik houd er erg van. Vooral het openingsdeel is een achtbaan van emoties en daardoor al een symfonie op zich. En dan komen er daarna nog vier delen. Gatti opteerde voor relatief langzame tempi en zette de dramatiek nog eens extra aan; ik vond het een gespannen en daardoor ook uitputtende uitvoering. Het orkest bood alles wat Gatti vroeg, speelde uitstekend.