Zaterdag 22 augustus 2009, Concertgebouw Amsterdam
Koninklijk Concertgebouworkest o.l.v. Mariss Jansons
Schnittke: Ritual
Haydn: Symfonie nr. 100
Sjostakovitsj: Symfonie nr. 10
Van 6 tot 11 juni 1995 vonden er in het Concertgebouw zes bijzondere concerten plaats. Het Orkest van de 18e eeuw o.l.v. Frans Brüggen speelde toen alle Londense symfonieën, tijdens ieder concert twee, van elkaar gescheiden door een aria gezongen door Charlotte Margiono. Deze concerten begonnen om 23.00 uur, hadden geen pauze en waren een uurtje later, dus rond middernacht, weer afgelopen. De zaal zat hooguit halfvol, en vlakbij mijn mooie plaats in het midden van de zaal zat tijdens enkele van deze zes concerten Mariss Jansons, die die dagen bij het KCO dirigeerde. Ik moest hieraan denken toen aan het slot van de Militaire van Haydn de trom en bellen van achteruit de zaal in kwamen en het slot van deze verrukkelijke symfonie een nog vrolijker karakter gaven. Want tijdens de uitvoering o.l.v. Frans Brüggen op 6 juni 1995 gebeurde iets vergelijkbaars. Zou Jansons het idee toen opgedaan hebben? Enfin, het effect was groots, maar daarvoor had al een weliswaar relatief traditionele, maar uiterst transparant gespeelde uitvoering van dit meesterwerk geklonken. Werkelijk iedere orkestgroep bleef voortdurend hoorbaar; wat speelde het orkest groots. Zo ook in de Tiende van Sjostakovitsj, die ik eigenlijk altijd al een wat overgewaardeerde symfonie vond. Het stuk kwam regelmatig voorbij, maar echt overtuigend heb ik het nooit gevonden. Tot deze avond. Zo overweldigend en spetterend kan dit stuk dus ook klinken; Jansons is toch echt een tovenaar. Het is bij Sjostakovitsj soms wel meer van hetzelfde, maar boeiend is zijn muziek bijna altijd. En wanneer deze zo glansrijk, krachtig en gedetailleerd-pulserend wordt gespeeld als tijdens dit concert zit je op het puntje van je stoel. Het concert opende al fraai door het welluidende Ritual van Schnittke, dat fraai wegstierf. Het orkestseizoen kon niet beter beginnen!
3 opmerkingen:
Dat is goed om te lezen dat Sjos 10 dit keer zo krachtig en glansrijk klonk.
Sjostakovitsj moet je zeker niet te vaak horen. Alleen naar zijn 4e en (zwaar onderschatte) 15e symfonie kan ik eindeloos luisteren! (Ik ben benieuwd hoe Haitink deze symfonie gaat dirigeren met het KCO!)
Generale dans KCO
De kop is eraf voor het KCO. Na de uitvoering van afgelopen zaterdag met Schnittke, Haydn en Sjostakovitsj op het programma, stonden er nu een drietal andere werken op de lessenaars. De 2 programma’s zijn eigenlijk een serieuze generale repetitie voor de tournee die eind deze week begint. Dit keer muziek uit het koude noorden en het warme zuiden. Onder Jansons begint het er op te lijken dat er voor een nieuwe componist kan worden toegevoegd aan de portfolio van het ijzeren repertoire van het orkest. De Eerste Symfonie van Sibelius kreeg een uitvoering vol detail en veel onderkoelde hoogspanning, waarin het volledige orkest excelleerde en op deze manier uit de schaduw van de populaire Tweede symfonie wist te trekken. Niet alleen het orkest gaf acte presence maar er was ook hoog bezoek. Magdalena Kozena was weer eens te gast in het Concertgebouw en hoe. De expressie waarmee ze de Liederen van Duparc zong, maakte de liederen nog intenser en kunnen worden beschouwd als het eerste hoogtepunt van het nieuwe seizoen. Zo dachten de concertbezoekers er ook over, want een aantal van de concertbezoekers verlieten de zaal alsof het concert al was afgelopen. Deze misten niet alleen de mooie toegift, maar de eigenlijke climax van de avond, de suite Daphnis et Chloe van Ravel. Geen woordenloze koor bij deze uitvoering, dat is ook niet nodig want de verfijning waarmee het Lever du Jour begint tot de energie die in Danse generale loskomt van het orkest was fenomenaal en van absolute topniveau. Het zal niet alleen het Amsterdamse publiek doen opveren, maar ook de gelukkigen in Duitsland, Oostenrijk, Zwitserland en Engeland een kaartje hebben weten te bemachtigen. Tot slot is het fijn om te constateren dat Jansons weer als vanouds staat te “dansen” op de bok. Dat is voor iedereen een zorg minder. Want wie goed heeft opgelet in het afgelopen jaar, zal zijn zorgen wel hebben gehad.
Anoniem: wat een leuke en goede recensie! (Wie bent u?). Jan Anton, is daar nog iets aan toe te voegen?
Een reactie posten