Opera 25 juni 2007

Maandag 25 juni 2007, Muziektheater Amsterdam
De Nederlandse Opera

Adams: Doctor Atomic

Robert Oppenheimer - Gerald Finley
Kitty Oppenheimer - Jessica Rivera
General Leslie Groves - Eric Owens
Edward Teller - Richard Paul Fink
Thomas Glenn - Robert Wilson
Koor van De nederlandse Opera
Nederlands Philharmonisch Orkest o.l.v. Lawrence Renes

Dit was helemaal niks, deze opera over de ontwikkeling van de atoombom door Oppenheimer. De muziek van Adams overstijgt nauwelijks het niveau van een gemiddelde musical. Veel neo-Strawinsky met accentjes hier en maatwisselingen daar, zonder enige overtuigingskracht of dramatische diepgang. Verder armoede in het verhaal: een generaal die een solo zingt over het aantal calorieën in zijn eten, een koor dat bij aanvang vertelt in welke periode we zitten... Het geheel was als suikerspin: het lijkt veel, maar zodra je erin hapt blijft er weinig over. In de pauze besloten we te vertrekken en in een naburig restaurant een schaaltje oesters te eten. Het werd alsnog een fijne avond.

Opera 24 juni 2007

Zondag 24 juni 2007, Concertgebouw Amsterdam
Opera Concertant

Debussy: Pelléas et Mélisande

Mélisande - Magdalena Kozená
Pelléas - Jean-Francois Lapointe
Golaud - Laurent Naouri
Arkel - Gregory Reinhart
Geneviève - Matie-Nicole Lemieux
Yniold - Amal Brahim Djelloul
Choeur de Radio France
Orchestre National de France o.l.v. Bernard Haitink

Nog twee concerten te gaan dit seizoen (morgenavond en woensdagavond), maar wat op papier het concert van dit concertseizoen 2006-2007 moest worden, werd in alle opzichten ondubbelzinnig hét concert van het seizoen! Haitink is onbetwist de beste Debussy-dirigent; niemand anders dan hij kan Debussy's magische klanken los laten komen van de partituur, en vanmiddag hing er wederom de transcedente Debussy-sfeer in de Grote Zaal van het Concertgebouw die alleen Haitink kan oproepen. Er zijn drie opera's die ik ooit nog eens door Haitink gedirigeerd had willen zien: Wagners Parsifal en Tristan, en Debussy's Pelléas et Mélisande. Van de Wagners dirigeert Haitink in augustus wat orkestrale delen; vooruit maar! Debussy werd vanmiddag dus volledig ingelost! Ik bestelde al ruim een jaar geleden een los kaartje voor deze uitvoering, en wat een gelukzaligheid! Het Franse orkest speelde subliem, de zangers waren perfect, en Haitink dirigeerde met autoriteit en met aandacht voor alle details. Het publiek was zeldzaam stil; ik geloof dat ik tijdens de drie uur durende uitvoering slechts drie kuchjes heb gehoord! De partituur van Pelléas et Mélisande hangt van subtiliteiten en ragfijne symboliek aan elkaar en het leek alsof iedereen in de zaal vanaf de eerste maat volledig gehypnotiseerd was. Kozena zong geweldig zuiver en slank, Lapointe gepassioneerd, Naouri statig en krachtig, Reinhart geweldig groots en Lemieux is een zangeres om te onthouden. Ze had slechts een minieme rol, maar bij de passage waarin ze de tekst van de brief van Golaud zong, kreeg ik het bijna te kwaad. Bij De Nederlandse Opera werd Pelléas et Mélisande volledig verkracht door de enscenering van Peter Sellars; die herinnering is nu eindelijk weggevaagd en vervangen door hoogstwaarschijnlijk de mooiste Pelléas et Mélisande uit mijn leven. Een memorable uitvoering.

Concert 15 juni 2007

Concert 15 juni 2007, Concertgebouw Amsterdam
Koninklijk Concertgebouworkest o.l.v. Philippe Herreweghe
Groot Omroepkoor
Hanneke de Wit, sopraan
Tania Kross, mezzosopraan
Werner Güra, tenor
David Wilson-Johnson, bariton

Kuhlau: Ouverture William Shakespeare
Berlioz: Tristia
Bruckner: Mis nr. 3

Over Kuhlau verder geen woord, dat was een matig stuk. Maar Berlioz en Bruckner waren geweldig: schitterende muziek, prachtig uitgevoerd. Van Tristia bezit ik al meer dan 20 jaar een cd-opname (Colin Davis) en het is een raadsel waarom dit sublieme stuk van Berlioz nog nooit eerder in zijn geheel door het KCO is uitgevoerd. Het tweede deel, La mort d'Orphélie, werd voor het laatst in 1890 o.l.v. de eerste chefdirigent Willem Kes gespeeld! Op mijn cd-opname komt het geweersalvo dat Berlioz voorschrijft niet bepaald helder uit de verf. In de zaal hingen twee luidsprekers boven het orkest, en dat ging goed. Herreweghe leidde koor en orkest in een prachtig zuivere en serene uitvoering. Wat is Berlioz toch een fabelachtige componist. Na de pauze wederom een hoogtepunt: Buckners Derde mis. Die hoorde ik wel al eerder, geleid door Chailly. Die uitvoering vond ik toen niet geslaagd; de opname daarvan (in de Radio Recordings-box gewijd aan Chailly) bewijst dat. Ook Celibidache maakte een weinig geslaagde opname. Bij beide uitvoeringen is het koor te wollig en te massief en de solisten geen eenheid met koor en orkest. Dit alles bleek onder Herreweghe geen probleem: opeens werd de pracht van deze Mis geopenbaard. Zet Herreweghe voor een koor en er gebeurt iets magisch. Wanneer eens het Te Deum? Op het net trof ik een prachtige foto van Berlioz die ik nog niet kende. Klik op de foto en je krijgt hem vol op je scherm.

Concert 8 juni 2007

Vrijdag 8 juni 2007, Concertgebouw Amsterdam
Koninklijk Concertgebouworkest o.l.v. Mariss Jansons
Dmitry Sitkovetsky, viool

Wagemans: Moloch
Hindemith: Symfonische metamorfosen
Dutilleux: Vioolconcert L'arbre des songes
Stravinsky: Vuurvogel-Suite

Een prachtig concert met orkest en dirigent op topniveau. Een mooi programma ook; alleen het Dutilleux-concert deed me weinig. Ik vind het een doelloos en te fragmentarisch stuk waar ik geen lijnen in kan ontdekken. Het werk voor groot orkest van Wagemans is groots en aansprekend. De Symfonische metamorfosen van Hindemith een lekker bits stuk dat werkelijk prachtig werd gespeeld. Hoogtepunt was toch wel de Vuurvogel-Suite. De recensent van de NRC gebruikte het juiste woord om de uitvoering te karakteriseren: bloedstollend. Bij zijn spaarzame optredens met het KCO dirigeerde Gergiev lang geleden eens een fenomenale volledige Vuurvogel, maar deze uitvoering van de Suite komt in mijn herinnering minstens daarnaast te staan. Dat smaakt naar een uitvoering van de volledge versie! Bij het slotapplaus lieten het orkest en Jansons duidelijk hun wederzijdse tevredenheid blijken. Wat een geslaagd huwelijk!

Opera 6 juni 2007

Woensdag 6 juni 2007, Muziektheater Amsterdam
De Nederlandse Opera

Schreker: Die Gezeichneten

Alviano Salvago - Gabriel Sadé
Herzog Antoniotto Adorno - John Wegner
Tamare - Scott Hendricks
Lodovico Nardi - Wolfgang Schöne
Carlotta Nardi - Kristine Ciesinski
Koor van De Nederlandse Opera
Koninklijk Concertgebouworkest o.l.v. Ingo Metzmacher

De recensies hadden gewag gemaakt dat dit een bloederig en expliciet spektakel zou worden. Eerlijk gezegd vond ik dat allemaal wel meevallen. Natuurlijk, deze opera is geen onschuldig sprookje, maar Salome vind ik angstaanjagender. Ik ben tijdens het eerste bedrijf heel eventjes in slaap gevallen, zelfs. Kwam misschien door het half jetlagje van de New York-trip; aan de enscenering en uitvoering kan het niet gelegen hebben, want die waren prachtig. De muziek van Schreker is wollig, bont en rijk; bepaald niet minimalistisch. Ik heb onlangs een cd-uitvoering aangeschaft, die ga ik eens nader bestuderen. Er werd goed gezongen, en door het KCO werkelijk fenomenaal gespeeld. Wat een enorm verschil altijd weer wanneer het KCO in de bak van het Muziektheaterzit. Weelde, pure weelde!