Concert 3 mei 2019

Vrijdag 3 mei 2019, Concertgebouw Amsterdam
Koninklijk Concertgebouworkest o.l.v. Antonio Pappano
Javier Camarena, tenor
Groot Omroepkoor
Koor van de Accademia Nazionale di Santa Cecilia

Berlioz: Grande messe des morts / Requiem

Van de grote werken van Berlioz is zijn Requiem mijn grote blinde vlek. Dat komt volledig door de vreselijke opname o.l.v. Colin Davis (op Philips) die ik al tijden heb. De Berlioz-opnames van Colin Davis zijn alle grandioos, behalve die van het Requiem. Die is ronduit belabberd: het koor zing vals en ongeïnspireerd en de tenor kan zijn partij niet aan. Tja, dan valt er weinig meer te winnen door het orkest. Ik kwam bij beluisteringen met moeite door het eerste deel, en het tweede deel met het overrompelende Dies irae komt niet goed uit de luidsprekers. Daarna borg ik de cd's steeds maar weer op. Nu dan voor het eerst live - het was een belevenis, bovenal een verrukkelijke ervaring dit grandioze werk in een prima uitvoering te horen. Die 10 pauken en de vier extra blaasorkesten links en rechts: het KCO klonk weergaloos. Maar wat een prachtige muziek schreef Berlioz! Het Lacrymosa bijvoorbeeld: wat een meesterlijke muziek. Er hing een woud aan microfoons boven het orkest; moge er een cd-opname van verschijnen. Pappano had de boel goed in de hand, de koren zongen prachtig sonoor en Camanera stal in het Sanctus de show met zijn kleine maar hondsmoeilijke aandeel. Weer zo'n onvergetelijk concert.

Opera 21 april 2019

Zondag 21 april 2019, Wiener Staatsoper, Wenen
Wiener Staatsoper

Wagner: Parsifal

Amfortas - Thomas Johannes Mayer
Gurnemanz - René Pape
Titurel - Ryan Speedo Green
Parsifal - Simon O'Neill
Klingsor - Boaz Daniel
Kundry - Elena Zhidkova
Chor und Orchester der Wiener Staatsoper o.l.v. Valery Gergiev

Tijdens een uurtje surfen op internet was deze voorstelling de aanleiding om eindelijk, voor het eerst in mijn leven, naar Wenen te gaan. Een operavoorstelling op eerste Paasdag is kennelijk niet populair - er waren een maand tevoren nog veel kaarten. Ik koos gewoon de duurste, midden in de zaal; zo vaak kom je er ook weer niet. Het was een onvergetelijke uitvoering, vooral door het orkestspel. Het orkest van de Weense Staatsopera heet tijdens hun concertuitvoeringen Wiener Philharmoniker, en van hun ruime ledental hadden ze hun topbezetting opgeroepen; stellig vanwege Gergiev. Ik hoorde nog nooit zo'n sublieme, krachtige, volle, donkere klank tijdens een opera. Tja, ze staan erom bekend. De parketvloer trilde regelmatig. En die climaxen in dat ongelooflijk prachtige derde bedrijf klonken zo subliem rijk en dramatisch dat ze voor altijd in mijn geheugen gegrift staan. Prima cast, aangevoerd door René Pape als Gurnemanz, een zanger met autoriteit. Ook O'Neill, Zhidkova en Daniel zongen uitstekend. Toen ik het ticket boekte, stond Matthias Goerne als Amfortas aangekondigd, maar al snel daarna vervangen door Mayer, die die dagen toch al aanwezig was om in Salome de rol van Jochanaan te zingen. Bepaald geen slechte zanger, maar niet bevredigend genoeg om de lichte teleurstelling weg te nemen; wat zou Goerne van deze geweldige rol gemaakt hebben? Vooralsnog staat alleen George London eenzaam aan de top als Amfortas-interpreet. En tja, dan de enscenering van Alvis Hermanis - die was onbegrijpelijk stom. Het geheel speelde zich af in een Weens ziekenhuis (Wagner Spital); Gurnemanz liep rond als dokter in witte jas, Klingsor probeerde als chirurg een patiënt met elektroden tot leven te wekken, de bloemenmeisjes als zusters, en Amfortas als bedlegerige zielepoot. En zo meer. Mooie plaatjes tijdens de graalscene en het slot, maar zulke ensceneringen waar oude verhalen naar de moderne tijd worden getransformeerd om daar duiding aan te geven: dat kan toch echt niet meer. Het stoorde me daarentegen niet echt: ik zat eigenlijk vooral hemels-gelukzalig naar dat weergaloze orkest te luisteren. Onvergetelijk.

Concert 20 april 2019

Zaterdag 20 april 2019, Musikverein Goldener Saal, Wenen
Wiener Mozart Orchester o.l.v. András Deák
Sera Gösch, sopraan
Sebastian Holeck, bariton
Eszter Haffner, viool

Mozart: Uit Symfonie nr. 35 'Haffner': deel 1 
Mozart: Uit Don Giovani: Deh, vieni alla finestra
Mozart: Uit Don Giovani: Là ci darem la mano
Mozart: Uit Don Giovani: Finch' han dal vino
Mozart: Uit Vioolconcert nr. 1 KV207: deel 1 & 2
Mozart: Uit Idomeneo: D'Oreste, d'asace
Mozart: Uit Eine kleine Nachtmusik: deel 1
Mozart: Rondo. Alla Turca, KV331
Mozart: Uit Le nozze di Figaro: Ouverture
Mozart: Uit Le nozze di Figaro: Non più andrai
Mozart: Uit Die Entführung aus dem Serail: Martern aller Arten
Mozart: Uit Symfonie nr. 40: deel 1
Mozart: Uit Die Zauberflöte: Der Vogelfänger bin ich ja
Mozart: Uit Die Zauberflöte: Pa-pa
Strauss jr.: An der schönen blauen Donau
Strauss sr.: Radetzky-Marsch

Al voor dit concert zag ik op tegen het moment waarop ik dit programma hier moest intypen. Maar ook zo'n toeristenconcert moet volledig genoemd, en het was alleszins de moeite waard. Bezoekers van deze weblog weten dat ik van klassieke muziek houd, en het werd toch echt eens tijd om naar Wenen te gaan; ik was er nog nooit geweest. Tijdens een uurtje surfen op internet langs de Europese operahuizen (wat doen ze zoal) kwam ik op de website van de Weense Staatsopera, en jawel: voor de uitvoering van Parsifal o.l.v. Gergiev op eerste Paasdag waren nog genoeg kaarten. Binnen een tweede uur een ticket en vlucht geboekt - eindelijk naar Wenen. En er was zowaar ook een concert in de Musikverein, de avond ervoor. Nog die ochtend bezocht ik de Zentralfriedhof, en stond helemaal alleen aan het graf van Beethoven, Schubert, Brahms en vader en zoon Strauss. Allen prachtig bij elkaar, en geen Chinees of Japanner te bekennen. In de middag een rondleiding door de Musikverein - de Brahmszaal is bijna net zo mooi als de Gouden. En in de kelder een moderne repetitiezaal waar het podium van die gouden zaal was nagebouwd. Hoe ze daarop überhaupt een 3e Mahler kwijtkunnen! 's Avonds dan naar het concert, ik had een fraaie plek midden in de zaal. Het Concertgebouw is stukken comfortabeler en ruimer; de Musikverein kan stellig een opknapbeurt gebruiken. Maar wat een pracht en praal, en wat een historie! Wie gingen er niet door die zijdeur en wie stonden er niet op dat podium. Tijdens dit concert zat de zaal vol met selfiesticks, waaraan vooral Chinezen vastzaten. Maar goed, het orkest speelde niet slecht, en de twee zangers zongen beter dan gevreesd. Een kwart van de tijd ging op aan geapplaudisseer, maar ik waande me tijdens een regulier abonnementsconcert van de Musikfreunde. En tijdens de pauze stond ik zomaar achteraan dat podium; een tussendeur naar de Brahmszaal bleek niet op slot - rare lui die Oostenrijkers. Na al die Mozarts werd nog even het slot van het Nieuwjaarsconcert nagespeeld, behalve dan dat in de blauwe Donau alle herhalingen werden genegeerd - dan is het stuk heel snel uit. De foto hierboven is van een website van dat Weense Mozart Orkest, en het beeld verschilt nauwelijks van mijn uitzicht tijdens het concert, behalve dan dat er achter het orkest ook nog publiek zat en dat dat publiek vooral Aziatisch was getoonzet. Het kon me allemaal niks schelen - ooit een keer een avond in de Musikverein is memorabel en goud waard!

Opera 18 april & 1 mei 2019

Donderdag 18 april & woensdag 1 mei 2018, Het Muziektheater Amsterdam
De Nationale Opera

Wagner: Tannhäuser

Tannhäuser - Daniel Kirch
Landgraf Hermann - Stephen Milling/Karl-Heinz Lehner
Elisabeth - Svetlana Aksenova
Venus - Ekaterina Gubanova
Wolfram von Eschenbach - Björn Bürger
Koor van De Nationale Opera
Nederlands Philharmonisch Orkest o.l.v. Marc Albrecht

Twee keer naar deze nieuwe productie van Tannhäuser. Bepaald niet Wagners sterkste opera, maar het heeft enkele onweerstaanbaar mooie delen. Wagner is duidelijk aan het zoeken en experimenteren. Daardoor enerzijds geen coherent stuk, anderzijds soms wat suf, maar dan opeens weer grandioos geweldig mooi. O du mein holder Abendstern is gewoon te kort en te mooi, maar ook: hoe prachtig duikt de muziek dan opeens de diepte in en verandert de hemelse schoonheid in luttele momenten in een duivels duistere sfeer. En ach ja, het hoofdthema blijft één van Wagners mooiste melodieën. De enscenering van regisseur Christof Loy mocht er zijn: één toneelbeeld voor de gehele akte, die voortdurend voldeed. Iedereen in galakostuum - het paste wonderwel bij dit middeleeuwse ridderverhaal. Ouverture en Bacchanaal kregen een geweldige uitbeelding: de kalme soirée mondde uit in een orgie zoals nog nooit op het podium van het Muziektheater te zien was. Prima zangers, ofschoon Daniel Kirch in de titelrol er teveel moeite mee leek te hebben. Aksenova en Gubanova zongen daarentegen geweldig, en ook Bürger zong (en acteerde) groots. Stephen Milling was bij de laatste voorstelling ziek - hij acteerde wel maar liet het zingen over aan Lehner. Het stoorde nauwelijks. Albrecht haalde uit het orkest wat erin zat - hij is werkelijk een grandioos dirigent die het NedPho tot grote hoogte wist te brengen. Twee heerlijke Wagner-avonden.